Milyonlarca emekli ve memur Ocak ayında yapılacak zam oranlarını merak ediyor. Emeklilerin ve memurların zam oranlarını belirleyen en önemli veri ise enflasyon oluyor. SSK ve Bağ-Kur emeklileri son 6 aylık enflasyon oranı kadar zam alırken memurlar ve memur emeklileri ise toplu sözleşme ile birlikte enflasyon farkı alıyor.
PAZARTESİ AÇIKLANIYOR
Bu güne kadar enflasyon verilerinden 4 aylık oran açıklanmıştı. 4 Aralık Pazartesi ise açıklanacak Kasım enflasyonu ile birlikte 5 aylık oran da ortaya çıkmış olacak. Böylece emeklilerin ve memurların alacakları zam oranları biraz daha netlik kazanacak. Aralık enflasyonunun açıklanmasıyla birlikte de 6 aylık enflasyon ortaya çıkacak.
4 AYLIK VERİ BELLİ OLDU
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Ekim ayı enflasyon rakamlarını açıklamış ve 4 aylık enflasyon rakamı da yüzde 29,41 olarak hesaplanmıştı. Bir başka ifade ile Haziran ayında 1351,59 olan Tüketici Fiyat Endeksi Ekim ayında 1749,11'e yükselmişti. Yüzde 29.41 oranı SSK ve Bağ-Kur emeklileri için 4 aylık enflasyon artışı anlamına gelirken memurlar ve memur emeklileri için de yüzde 22.08 oranında enflasyon farkı anlamına geliyor.
Buradan yola çıkarak yüzde 15'lik toplu sözleşme artışıyla beraber memurlar ve memur emeklilerinin 4 aylık artışı yüzde 40,39'a ulaşmış oldu. Pazartesi günü açıklanacak yeni oran ile bu rakamlar da yükselmiş olacak.
TABLO
-Ekim ayı aylık: Yüzde 3.43
-Ekim ayı yıllık: Yüzde 61,36
-2 aylık enflasyon: Yüzde 19.44
-3 aylık enflasyon: Yüzde 25.11
-4 aylık enflasyon: Yüzde 29,41
-Memur emeklisi enflasyon farkı : Yüzde 22.08
-Memur ve emeklisi 4 aylık: Yüzde 40.39
-SSK ve Bağ-Kur emeklisi 4 aylık: Yüzde 29.41
YILLIK TAHMİNLER NASIL?
Orta Vadeli Program'da öngörülen yıllık yüzde 65 oranındaki yılsonu enflasyon tahminine göre ise 6 aylık enflasyonun yüzde 38 civarında çıkacağı hesaplanıyor. Buna göre de SSK ve Bağ-Kur emeklisinin refah payı hariç enflasyon artışı yüzde 38 olurken memur ve memur emeklilerinin yüzde 15'lik toplu sözleşme artışı ile birlikte zam oranları yüzde 49'u geçiyor. Yüksek tahminlerde ise bu oranlar daha da yukarı çıkıyor.
TABLO - EN DÜŞÜK TAHMİN
*2023 yılı enflasyon tahmini: Yüzde 65
* 6 aylık enflasyon: % 37.76
* SSK ve Bağ-Kur emeklileri zam oranı: % 37.76
* Memur emeklileri zam oranı: % 49.46
TABLO - EN YÜKSEK TAHMİN
*2023 yılı enflasyon tahmini: % 68
* 6 aylık enflasyon oranı: % 40.26
* SSK ve Bağ-Kur emeklileri zam oranı: % 40.26
* Memur emeklileri zam oranı: % 52.17
REFAH PAYI BEKLENTİSİ
Emeklilerin zamlarını her ne kadar enflasyon belirlese de hükümet son dönemde bu oranları yukarı çekerek bir refah payı ilavesi de yapıyor. Bu yılda refah payı eklenmesi gündemde. Ocak ayının üçünce zam oranlarının belli olmasının ardından refah payının nasıl uygulanacağı da netleşecek. Daha sonra Meclis'ten geçecek yasal düzenleme ile refah payı ödenmiş olacak.
Yapılacak Ocak zamları bu kök maaşa yapılacak ve yine taban maaşın altında bir rakam ortaya çıkarsa tamamlanacak. Yapılan değerlendirmelerde en düşük maaş olan 7.500 TL'nin de 10 bin liraya çıkartılması bekleniyor. Bu kararında 3 Ocak'ta açıklanacak Aralık ayı enflasyonu ile birlikte belli olacak 6 aylık orandan sonra verilmesi bekleniyor. Bu tür kararlar ve refah payı artışları yasa ile gerçekleştiği için Meclis'ten de geçmesi gerekiyor.
TABAN MAAŞ NASIL DEĞİŞİR?
Bu noktada oransal artışların dışında seyyanen bir ödeme yapılıp yapılmayacağı da merak ediliyor. Bilindiği gibi son zamlardan önce en düşük emekli maaşı 5.500 TL'den 7.500 TL'ye yükseltilmişti. Şimdi bu taban maaşın yeniden artırılması da gündemde. Burada kök maaşı 7.500 TL'nin altında olan emeklilerin alacakları aylıklar hazine desteği ile 7.500 TL'ye tamamlanıyor. Ancak kök maaşlar değişmiyor.
EMEKLİ ZAMMI NASIL HESAPLANIYOR?
SSK, Bağ-Kur emekli zammı her yıl 2 kez belirleniyor. Ocak ve Temmuz dönemlerinde 6 aylık enflasyon oranı kadar zam oranı ile emekli maaşları artıyor. Son dönemde Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatıyla bu rakamlara bir de refah payı ilave ediliyor.