Türkiye'de tüm gözler artık yıl sonuna döndü. Eylül ayı geride kaldı. Emekli, memur ve çalışanlar için yıl sonu zam oranları merak ediliyor. Maaş zamlarına dair hesaplar ve ihtimaller, o ihtimallerle beraber de gelişen pek çok beklenti oluştu. Beklenen maaş zam oranlarını belli oldu. Yılın ikinci yarısına dair elimizde şu anda 2 aylık veri var. Temmuz ve ağustos enflasyon rakamları. Bu verinin yanında üçüncü veri yarın açıklanacak. TÜİK eylül enflasyonunu duyuracak. Dolayısıyla 3 aylık veri ile tablo daha da netleşecek. Çünkü 6 aylık enflasyon emeklilerin ve memurların maaş artışını belirleyecek. İşte enflasyon tahminleri ışığında memur, emekli ve asgari ücret maaş zammı için son tablo.
KURULUŞLARIN VE OVP'NİN ENFLASYON BEKLENTİLERİ
Yıl sonu için yüzde 40'la 49 arasında bir enflasyon beklentisi var. Kuruluşların ve Orta vadeli Program'ın beklentileri açıklandı. Tüm bunlar ışığında 40-49 arasında bir rakamın ortaya çıkması bekleniyor. Yıl sonu enflasyonuna göre 6 aylık oran belli olacak. Bu oran ise memur ve emeklilerin alacağı zam ile asgari ücret 2025 zammını belirleyecek.
Bu enflasyon tahmini verileri ışığında 6 aylık ortalama orana göre memur maaşları ortaya çıktı.
TAHMİN | 2024 ENFLASYON | 6 AYLIK ORAN |
Orta Vadeli Program | % 41.5 | % 13.44 |
Piyasa Katılımcıları Anketi | % 43.14 | % 14.52 |
AA finans anketi | % 42.84 | % 14.52 |
Reuters anketi | % 42.95 | % 14.60 |
Finansal kurumlar birliği anketi | % 49.39 | % 19.77 |
MEMUR ZAM ARTIŞ ORANI
Bu kapsamda memur zam artışı şöyle oluyor;
- Orta vadeli program: % 9.31
- Piyasa Katılımcıları Anketi: % 10.59
- AA finans anketi: % 10.36
- Reuters anketi: % 10.43
- Finansal kurumlar birliği anketi: % 18.41
MEMUR VE MEMUR EMEKLİSİ TABAN MAAŞLARI
Yukarıda oluşan tahmini zam oranlarına göre memur ve memur emeklisi taban maaşları şöyle şekillendi;
TAHMİN | EN DÜŞÜK MEMUR | EN DÜŞÜK MEMUR EMEKLİSİ |
Orta Vadeli Program | 42.855 TL | 19.255 TL |
Piyasa Katılımcıları Anketi | 43.357 TL | 19.450 TL |
AA finans anketi | 43.267 TL | 19.410 TL |
Reuters anketi | 43.394 TL | 19.422 TL |
Finansal kurumlar birliği anketi | 45.247 TL | 20.298 TL |
EK ZAM YASASI ÇIKACAK MI?
Bu dönemde Meclis'e gelecek yasalar arasında bir ek zam yasası beklentisi oluştu. Çünkü memurlar ve SSK BağKurlular arasında bir fark oluştu. Geçtiğimiz ocak ayında ise tam tersi olmuş, memurların aldığı zam yüksek SSK ile BağKurluların düşük kalmıştı. Burada bir eşitleme beklentisi doğdu. Gözler refah payına çevrildi.
EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞI KAÇ OLACAK?
2024 yılının ikinci yarısında temmuz zamlarının ardından 10 bin liranın altında maaş alan emeklilere zam yapıldı. Karara göre en düşük emekli maaşı 12 bin 500 TL oldu.
Yukarıdaki kurum ve kuruluşların enflasyon tahminlerine göre tahminlerine göre en düşük emekli maaşı şöyle şekillendi;
TAHMİN | YILLIK ENFLASYON TAHMİNİ | 6 AYLIK ENFLASYON | ZAMLI TABAN AYLIK |
Orta Vadeli Program | % 41.5 | % 13.44 | 14.180 TL |
Piyasa Katılımcıları Anketi | % 43.14 | % 14.76 | 14.345 TL |
AA finans anketi | % 42.84 | % 14.52 | 14.315 TL |
Reuters anketi | % 42.95 | % 14.60 | 14.325 TL |
Finansal kurumlar birliği anketi | % 49.39 | % 19.77 | 14.971 TL |
Böylece yeni maaş tablosunda 14.000 ile 15.000 lira arasında bir yeni taban maaş gelebilir. Eğer payı eklenir ona göre bir artış olursa 17.000 lira beklentileri oluşur.
ASGARİ ÜCRET 2025 ZAM ORANI KAÇ OLACAK?
6 aylık enflasyon maaş zamları için önemli bir veri. Ama asgari ücrette yıllık enflasyon öne çıkıyor. Memur ve emekliler temmuz ayında yılın ikinci zammını alırken asgari ücret ocak ayında aldığı zam ile 17 bin 2 lirada sabit kaldı. Kuruluşların yıllık artışlarına göre asgari ücret zam oranı ortaya çıktı. Yüzde 41'den başlayıp yüzde 49'a kadar giden enflasyon tahminlerine göre 2025 asgari ücret zammı şöyle şekillendi;
ENFLASYON TAHMİNLERİ | BRÜT ASGARİ ÜCRET | NET ASGARİ ÜCRET |
Mevcut | 20.002,12 TL | 17.002,12 TL |
Orta Vadeli Program tahmini | 28.303 TL | 24.058 TL |
Piyasa Katılımcıları Anketi tahmini | 28.631,58 TL | 24.336,84 TL |
AA finans anketi tahmini | 28.531,57 TL | 24.251,83 TL |
Reuters anketi tahmini | 28.593,58 TL | 24.304,54 TL |
Finansal kurumlar birliği anketi tahmini | 29.881,74 TL | 25.399,47 TL |
Yüzde 50 artış yaşanırsa | 30.003,75 TL | 25.503,18 TL |
Asgari ücret zammı belirlenirken bir komisyon olduğunu ve bu komisyonun karar aldığını unutmamak gerek. Burada bir komisyon toplanıyor ve o komisyon pazarlık yapıyor. İşçiler, işverenler ve hakem olarak hükümet karar alıyor. Dolayısıyla burada enflasyon ortalamaları asıl zam verisi olarak kabul edilmez ancak zam artışı güçlü bir ipucu sunar.