Biruni Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Müzeyyen Mamal Torun, kene açısından uyarılarda bulundu.
Hastaneden yapılan açıklamada görüşlerini paylaşan Torun, kenelerin tropik ve subtropik bölgelerde yaygın olarak bulunduğu ve dünya genelinde 907 kene türünün tespit edildiği ifade etti. Türkiye’de ise 47 farklı kene türü olduğunu aktaran Torun, kenelerin yaşam döngüsünün her aşamasında kan emerek beslendiği belirtilirken, hastalık bulaştırma riskine dikkat çekti..
'CİDDİ HASTALIK TAŞIYABİLİRLER'
Torun, “Yumuşak keneler kısa sürede beslenmesini tamamlarken, sert keneler doyana kadar 7-9 gün boyunca kan emer. Bu süreçte çeşitli hastalık etkenlerini insanlara bulaştırabilirler” dedi. Torun, ayrıca kenelerin, çeşitli virüsler, bakteriler ve protozoonlar aracılığıyla birçok ciddi hastalığı taşıyabildiğini aktardı.
Torun, özellikle Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA), Lyme hastalığı, Tülaremi ve Babesiyoz gibi hastalıkların keneler tarafından bulaştırılabildiğini vurgulayarak, “Bu hastalıkların bazıları ölümcül seyredebilmektedir. Riskli bölgelerde bulunan hayvanlar, hastalığı belirtisiz taşıyabilir ve bu hayvanlardan da keneler aracılığıyla hastalıklar bulaştırılabilir” ifadelerini kullandı.
KENELERE KARŞI HANGİ ÖNLEMLER ALINMALI?
Kenelerin en çok ormanlık alanlar, hayvan barınakları ve piknik alanlarında görüldüğü belirtilirken, vücudu tamamen örten ve açık renkli giysilerin tercih edilmesi gerektiği söylendi. Torun, El, ayak bilekleri ve boyun gibi açık bölgeler korunması gerektiğini aktararak, şunları söyledi: "Eve dönüldüğünde kulak arkası, saçlı deri, kasık gibi bölgeler mutlaka kontrol edilmeli. Kene tespit edildiğinde, zaman kaybetmeden çıkarılmalı ya da sağlık kuruluşuna başvurulmalı."
ÇIPLAK ELLE MÜDAHALEYE DİKKAT
Kenenin çıkarılmasının teknik bir işlem olduğuna da dikkat çeken Torun, çıplak elle müdahaleden kaçınılmalı uyarısını yaptı. Kenenin deriye en yakın yerden pens ile sıkıca tutularak, döndürmeden ve parçalamadan çıkarılması gerektiğini belirtti. Aksi takdirde kenenin ağız parçalarının deride kalabileceği ve enfeksiyon riskinin artabileceği belirtildi.
Torun, keneler üzerine sigara basılması, kolonya veya benzeri maddeler dökülmesinin kenenin kasılmasına ve vücut içeriğinin kan emdiği kişiye aktarılmasına neden olacağı için kesinlikle yapılmaması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, çıkarılan kenelerin alkol bulunan ağzı kapaklı bir şişede muhafaza edilip çöpe atılması gerektiğini söyledi.
ELDİVEN, ÖNLÜK, MASKE ŞART
Kenelere karşı en etkili mücadelenin ilaçlama olduğuna dikkat çeken Torun, DDT, Toxophene, Chlordane ve BHC gibi kimyasalların kullanılabileceğini ancak bunların kontrollü ve uzman kişilerce uygulanması gerektiğini kaydetti. Korunma amaçlı DEET içeren kene kovucularının da faydalı olduğunu belirtti. Enfekte insan ve hayvanların kan ya da vücut sıvılarından bulaşma riskine karşı kişisel koruyucu ekipmanların önemini vurgulayan Torun, temas halinde mutlaka eldiven, önlük ve maske kullanılması gerektiğini söyledi.
