27 Ekim Pazartesi günü İstanbul'da bir basın toplantısı düzenleyen Hacıosmanoğlu, devlet birimlerinden alınan verilerle hazırlanan raporu FIFA ve UEFA ile de paylaştıklarını söyledi.
Hacıosmanoğlu, "Bugünden itibaren başlayarak disiplin kurulumuz gerekli işlemleri yapacak. Kısa süre içinde gerekli cezaları alacaklar" dedi.
TFF Başkanı Hacıosmanoğlu'na göre aktif olarak bahis oynayan hakemlerin yedisi üst klasman hakem, 15'i üst klasman yardımcı hakem, 36'sı klasman hakem ve 94'ü de klasman yardımcı hakem.
Hacıosmanoğlu ayrıca şu bilgileri paylaştı:
- On hakem 10 binin üzerinde bahis oynadı
- Bir hakemin tek başına 18 bin 227 kez bahis oynadı
- Kırk iki hakem ayrı ayrı 1000'in üzerinde futbol müsabakasında bahis oynadı
- Bazı hakemler ise bir seferlik bahis oynadı
Hacıosmanoğlu bu çalışmanın son beş yılı kapsadığını söyledi ve "Türk futbolunu layık olduğu yere taşımak için ne pislik varsa bunu temizlememiz gerekiyor" dedi.
TFF tarafından bahis oynadığı ifade edilen hakemlerin isimleri açıklanmadı.
TFF Başkan Vekili Mecnun Otyakmaz, dosyanın Profesyonel Futbol Disiplin Kurulu'na sunulmasının ardından hakemlerin adlarının TFF'nin resmi internet sitesinde Disiplin Sevkleri başlığı altında açıklanacağını söyledi.
Soruşturma Nisan'da başladı
Konuyla ilgili olarak İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı da bir açıklama yaptı.
Başsavcılığın açıklamasına göre hakemlerin bahis oynadığına ilişkin İstanbul merkezli soruşturma Nisan 2025'te başladı.
Daha sonra bazı hakemlerin Antalya Cumhuriyet Başsavcılığı'na başvurusu ile TFF'ye bağlı Merkez Hakem Kurulu hakkında başka bir soruşturma başlatıldı.
Ancak Antalya'daki başsavcılık makamı yetkisizlik kapsamında dosyayı İstanbul'a gönderdi. Her iki soruşturma dosyası da İstanbul'da birleştirildi.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, Hacıosmanoğlu'nun son açıklamasını da ihbar olarak kabul ederek dosyaya dahil edildiğini duyurdu.
Tepkiler ne oldu?
Beşiktaş yazılı açıklamasında, "çalışmanın temiz futbol için bir milat olabileceğini" söyledi.
Fenerbahçe "Bahsi geçen iddialar, yalnızca hakem camiasını değil, tüm futbol ailesini yakından ilgilendirmektedir" dedi.
Sarı lacivertli kulübün açıklamasında, "Türk futbolu, artık eski alışkanlıkların gölgesinde değil; şeffaf, adil ve tertemiz bir geleceğe yürümek zorundadır" ifadeleri yer aldo.
Fenerbahçe Başkanı Saadettin Saran da Gaziantep'te yaptığı açıklamada TFF'nin konuyla ilgili yaptığı açıklamayı memnuniyetle karşıladığını söyledi.
Saran, "Biz Fenerbahçe olarak bunu en çok dile getirdik. Haklılığımız ortaya çıkıyor. Türk futbolu adına vahim, üzücü ve şok edici bir durum. Ancak ortaya çıkması da umut verici" dedi.
Galatasaray Başkanı Dursun Özbek, bugün İbrahim Hacıosmanoğlu'nu arayarak sarı kırmızılı kulübün bu süreçte her türlü desteği vermeye hazır olduğunu kendisine ilettiğini söyledi.
Özbek "Çalışmayı Türk futbolu adına önemli bir dönüm noktası olarak değerlendiriyoruz" dedi ve ekledi:
"Federasyonun, bahis hesapları tespit edilen hakemlerin isimlerini, bu kişilerin yönettiği maçları ve oynadıkları bahislerin kapsamını şeffaf biçimde kamuoyuyla paylaşmasının büyük önem taşıdığına inanıyoruz."
Trabzonspor "Hakem camiasında uzun süredir dile getirdiğimiz yapısal çürümenin boyutu açıkça ortaya çıkmıştır" dedi.
TFF'nin konuyla ilgili çalışmalarını desteklediklerini ifade eden Trabzonspor yönetimi "Bu süreç, Türk futbolunda adaletin yeniden inşası için tarihi bir fırsattır. Futbolun itibarı, ancak adaletin yeniden sağlanmasıyla kurtarılabilir" dedi.
Bundan sonra ne olabilir?
TFF'nin Futbol Disiplin Talimatı'na göre futbolcular ve teknik direktörler gibi hakemlerin de bahis oynaması yasak.
UEFA Disiplin Yönetmeliği de hakemlerin bahis oynamasını yasaklıyor.
FIFA Etik Kuralları (Code of Ethics) 27'nci maddesine göre ise bahis, kumar, piyango veya benzeri etkinlik ya da işlemlere katılması durumunda hakemlere en az 100 bin İsviçre Frangı tutarında bir para cezası ve en fazla üç yıl süreyle futbol ile ilgili herhangi bir faaliyete katılmaktan men cezası uygulanıyor.
Haksız şekilde elde edilen herhangi bir tutar, para cezası hesaplamasına da dahil edilebiliyor.
BBC News Türkçe'ye değerlendirmelerde bulunan spor hukukçusu Alpay Köse, "Hakemlerin bahis faaliyetlerine katıldığı iddiaları, yalnızca etik bir sorun değil, doğrudan uluslararası futbol hukukunun ihlali niteliğindedir" dedi.
Avukat Köse, Hacıosmanoğlu'nun açıklamalarının ardından disiplin süreçlerinin derhâl ve şeffaf biçimde başlatılması gerektiğini dile getirdi.
Kamuoyunda gündeme gelen "maçların yeniden oynanması" sorusuna ilişkin de konuşan Köse şunları söyledi:
"Şu an itibarıyla bahis eylemlerinin müsabaka sonucunu doğrudan etkilediğine dair somut ve delillendirilmiş bir tespit bulunmadığı sürece, mevcut talimatlar uyarınca maçların tekrarı veya iptali hukuken mümkün değil."
Köse ancak bahis faaliyetinin hakemin tarafsızlığına veya maç sonucuna etki ettiği kanıtlanması durumunda, ilgili müsabakalarla sınırlı olarak hem disiplin hem de sportif sonuç bakımından yeniden değerlendirme yapılabileceğini ifade etti.
Türk futbolundaki hakem tartışmaları
Türk futbolu uzun yıllardır hakem tartışmalarının gölgesinde oynanıyor.
Süper Lig'de yarışan hemen hemen her takımın maçlardaki hakem yönetimlerine dair şikayetleri var.
Geçen sezonlarda hakemlere yönelik şiddet olayları dahi yaşandı.
2023-24 sezonunda Süper Lig'in 15. haftasındaki Ankaragücü-Çaykur Rizespor maçı sonrasında hakem Halil Umut Meler, dönemin Ankaragücü Başkanı Faruk Koca tarafından yumruklu saldırıya uğradı.
Bu saldırının ardından ülkedeki tüm futbol ligleri de süresiz ertelendi.
Bu taleplerin ardından TFF yabancı VAR hakemi uygulamasını da devreye soktu.
2023-24 sezonunda Süper Lig'in 17. haftasında İstanbulspor evinde Trabzonspor'u ağırladığı maçta hakem Ali Şansalan'a tepki göstererek 74'üncü dakikada takımını sahadan çekti.
