Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü (KRDAE) Müdürü Prof. Dr. Nurcan Meral Özel, akademisyenlerin katılımıyla düzenlenen basın toplantısında Deprem Erken Uyarı Sistemi’nde gelinen aşamayı ve teknik-bilimsel yenilikleri anlattı. Özel, Marmara Bölgesi’nde 10 istasyondan oluşan Erken Uyarı Sistemi ile 110 istasyonlu Hızlı Hasar Tespiti Sistemi’nin kurulduğunu, sistemin 2012 yılında Valilik tarafından yenilendiğini ifade etti.
İKİNCİ AFETLERİ ÖNLEMEYE YARAYACAK
Özel, gelinen son aşamada istasyonların veri iletim altyapısının da yenilendiğini belirterek, depremlerin başladığı anda sismik dalgaların faya yakın istasyonlardan gelen verilerle işlendiğini kaydetti. Fayın yakınlığının ölçüm süresiyle ilişkili olduğunu dile getiren Özel, 2 Ekim'deki Marmara Denizi Marmaraereğlisi açıklarında meydana gelen 5 büyüklüğündeki depremin 8.4 saniye öncesinde uyarının geldiğini anlattı.
Prof Dr. Özel, "Acil durumun harekete geçirilmesi, otomatik vanaların kapatılması, gazların kesilmesi, Marmaray'ın, Avrasya Tüneli'nin durdurulması, metro hatları ve özellikle Marmara Denizi kıyısındaki kritik altyapıların güvenliğinin alınmasını sağlayacak. Yani deprem sonrası ikinci afetleri, yangınları da tetiklememesi açısından bu kritik altyapıların bizim müşteri kurumumuz gibi olması gerekiyor. Onların eşik değerlerini, isteklerini, mühendislik hizmetlerine uygun olarak bizim bu sistemi kalibre etmemiz gerekiyor." şeklinde konuştu.
KANDİLLİ UYARI TEST AŞAMASINDA
Erken uyarı sinyallerinin kullanıcılara ulaştırılması amacıyla KRDAE'nin bir yazılım firmasıyla ortaklaşa iOS tabanlı bir mobil uygulama geliştirdiğini söyleyen Özel, şu anda 2 bin 500 cihazın test grubunda olduğunu ifade etti. Mobil uyarı sisteminin adının "Kandilli uyarı" olduğunu belirten Özel, "Kullanıcıların büyük çoğunluğu bilim insanlarından oluşuyor. Herkesten geri dönüş alıyoruz ve biz kendimiz de buradan inceliyoruz. Yani sadece depremin yıkıcı dalgası gelmeden önce uyarı vermesini değil, aynı zamanda da şiddeti de belirliyoruz. Kullanıcılara, depremi nasıl hissettiklerini de soruyoruz. Geri dönüşler gayet iyi. Hızlılığımız, doğruluğumuz iyi. Şimdiye kadar yanlış alarm vermedi sistem. Diğer yandan da en maksimum iyi, hızlı, doğru bilgi verecek algoritmaları deniyoruz."