Serviks kanseri taraması alanında önemli bir gelişme yaşanıyor. Amerikan Kanser Derneği tarafından Perşembe günü açıklanan güncellenmiş kılavuzlar, serviks kanseri taraması yöntemlerine kendi kendine sürüntü HPV testlerini dahil etti. Bu değişiklik, kadınlara spekulum muayenesine karşı yeni bir alternatif sunarak, daha fazla kadının düzenli kanser taramasına katılmasını teşvik etmeyi amaçlıyor.
HPV testi nedir ve neden önemlidir
İnsan papilloma virüsü olarak bilinen HPV, serviks kanserinin gelişiminde kritik bir rol oynuyor. Geçmiş yıllarda Pap testi serviks kanseri taramasının standart yöntemi olarak kullanılırken, bu test sırasında pelvik muayene yapılması gerekmekteydi. Pap testleri, hastanın serviks bölgesinden hücre toplanmasını içeriyor ve bazı kadınlar bu işlemi rahatsız edici hatta ağrılı bulabiliyor. Ancak HPV virüsü serviks kanserinin o kadar güçlü bir göstergesi haline geldi ki, HPV taraması artık serviks kanseri taramasının temel yöntemi olarak kabul ediliyor. Yüksek riskli HPV suşları neredeyse tüm serviks kanserlerine neden olduğundan, bu virüsün tespit edilmesi hastalığın erken dönemde yakalanması açısından son derece önemlidir.
Kendi kendine HPV testi nasıl çalışıyor
Gıda ve İlaç İdaresi (FDA), 2024 yılından itibaren kendi kendine uygulanan üç HPV testini onayladı. Bu testlerden biri, kadınların evde sürüntü kullanarak örnek toplayabilmesine ve analiz için bir laboratuvara postalamalarına izin veriyor. Kendi kendine uygulanan testler, hastaların bir doktor ofisinde vajinal sürüntü kullanarak kendi örneklerini toplamalarına da olanak tanıyor. Amerikan Kanser Derneği'nde erken kanser tespit bilimi kıdemli başkan yardımcısı Robert Smith, bu yöntemin uygulanmasını şöyle açıklıyor: "Bir kadına bir kit verilir ve muayene odasına veya banyoya gidip kendi örneğini toplayabilir." Bu yaklaşım, geleneksel spekulum muayenesinin rahatsızlığını ortadan kaldırarak, tarama sürecini daha rahat ve erişilebilir hale getiriyor.
Tarama önerileri ve başlama yaşı
Hem Amerikan Kanser Derneği hem de ABD Önleyici Hizmetler Görev Gücü, kadınların serviks kanseri taraması konusunda belirli öneriler sunuyor. Amerikan Kanser Derneği, kadınların 25 yaşında HPV testi ile taramaya başlamalarını ve her 5 yılda bir tarama yaptırmalarını tavsiye ediyor. Öte yandan ABD Önleyici Hizmetler Görev Gücü, HPV tarama programına 30 yaşında başlanmasını önerirken, 21 ile 29 yaş arasındaki kadınlara her 3 yılda bir Pap testi ile tarama yapılmasını tavsiye ediyor. Her iki grup da Pap testi ve spekulum muayenesi kombinasyonunun alternatif bir seçenek olduğunu belirtiyor. HPV testi pozitif çıkması durumunda, doktor ek testlerle takip yaparak gerekli tedavi adımlarını belirliyor.
Tarama oranları ve erişilebilirlik sorunları
Serviks kanseri oranları, büyük ölçüde geliştirilmiş tarama yöntemleri ve 2006 yılından bu yana HPV aşısının yaygın kullanımı sayesinde, 1970'lerden beri Amerika Birleşik Devletleri'nde istikrarlı bir şekilde düşüş gösteriyor. Ancak bu olumlu gelişmelere rağmen, JAMA Network Open tarafından yapılan bir çalışma endişe verici bir bulguyu ortaya koydu: Amerikalı kadınların yüzde 20'sinden fazlası taramada güncel değil. Kendi kendine HPV testi seçeneğinin eklenmesi, bu tarama oranlarını artırmak için önemli bir adım olarak görülüyor. Özellikle doktor ofisine gitmekten çekinenler veya tarama muayenesini rahatsız bulanlar için bu yöntem, kanser taramasına katılımı teşvik edebilir.
Sigorta kapsamı ve erişilebilirlik
Serviks kanseri taraması Uygun Fiyatlı Bakım Yasası kapsamında yer alıyor ve bu da sigorta tarafından karşılanması anlamına geliyor. Houston'daki The University of Texas MD Anderson Kanser Merkezi'nde davranış bilimi doçenti Jane Montealegre, kendi kendine uygulanan testlerin, en azından bir sağlık kliniğinde yapılanların, muhtemelen sigorta tarafından karşılanacağını belirtiyor. Birincil HPV testi zaten ABD Önleyici Hizmetler Görev Gücü tarafından önerildiğinden, sigorta kapsamında bulunuyor ve test toplama yönteminin nasıl yapılacağı konusunda belirli kısıtlamalar getirmiyor. Bu durum, kendi kendine HPV testinin sigorta kapsamında yer alması ihtimalini güçlendiriyor.
Sonuç olarak, kendi kendine HPV testi seçeneğinin serviks kanseri taraması kılavuzlarına eklenmesi, kadınlara daha fazla seçenek sunarak kanser taramasını daha erişilebilir ve rahat hale getiriyor. Bu gelişme, özellikle tarama muayenesinden çekinenler için önemli bir fırsat oluştururken, aynı zamanda genel tarama oranlarını artırarak serviks kanserinin erken teşhis edilme olasılığını yükseltebilir.