Carol Saffran, diğer tedavi yöntemlerinin başarısız olması üzerine kan şekerini kontrol altına almak amacıyla bir yıl önce Ozempic kullanmaya başladı. Prediyabetik olan Saffran'ın doktoru, diyabet gelişimini önlemek için bu GLP-1 ilacını reçete etmişti. Tedavi sonucunda ideal vücut ağırlığına yaklaşan ve kan şekeri seviyelerinde önemli iyileşme gözlenen Saffran, ancak ilaçın en yüksek dozuna çıktıktan sonra beklenmedik bir sorunla karşılaştı: saçlarının dökülmeye başlaması.Boston bölgesinde yaşayan 71 yaşındaki Saffran, saçını taradığında ve fırçaladığında normalden daha fazla saç kaybettiğini fark etti. Tutam tutam dökülme yaşanmasa da, saçlarının önceki kadar yoğun ve dolgun olmadığını gözlemledi. Bu durum, GLP-1 ilaçlarının yan etkileri hakkında artan endişeleri gündeme getirdi.
Telogen effluvium nedir ve nasıl ortaya çıkıyor
Tufts Tıp Merkezi'nde lazer ve kozmetik dermatoloji direktörü olan Dr. Farah Moustafa, Saffran'a telogen effluvium teşhisi koydu. Bu durum, vücuttaki stres nedeniyle saçların anormal biçimde dökülmesine yol açan bir rahatsızlıktır. Moustafa'nın açıklamasına göre, Saffran'ın yaşadığı saç kaybının temel sebebi, GLP-1 ilacı kullanmaya başladıktan sonra yaşadığı önemli ve hızlı kilo kaybıdır.Saç büyüme döngüsü dört aşamadan oluşmaktadır: anagen (büyüme aşaması), katagen (geçiş aşaması), telogen (dinlenme aşaması) ve eksojen (dökülme aşaması). Normal koşullarda anagen aşaması en uzun süreyi kaplar. Telogen effluvium, anormal miktarda saç folikülünü telogen aşamasına iterek normalden çok daha fazla saç dökülmesine neden olur.Memorial Sloan Kettering Kanser Merkezi'nde görev yapan dermatolog Dr. Anthony Rossi, telogen effluvium'un genellikle doğum, anestezi uygulaması veya aşırı diyetler gibi stres dönemlerinden sonra ortaya çıktığını belirtmektedir. Miami Saç Enstitüsü'nde dermatolog ve saç restorasyonu cerrahı olan Dr. Aron Nusbaum ise, insanlar kısa bir zaman diliminde önemli miktarda kilo kaybettiğinde, bunun telogen effluvium olarak bilinen bir olayı tetikleyebileceğini açıklamıştır. Bu durum, saç döngüsünde anormal bir yüzdelik orandaki saç folikülünün dökülme aşamasına girmesine neden olmaktadır.
GLP-1 ilaçlarının artan popülaritesi ve yan etkileri
GLP-1 ilaçları son yıllarda kullanım oranında önemli bir artış yaşamıştır. KFF tarafından yayınlanan son anket sonuçlarına göre, yaklaşık her sekiz yetişkinden biri kronik hastalık tedavisi, kilo kaybı veya her iki amaç için şu anda bir GLP-1 ilacı kullanmaktadır. Bu oran, Mayıs 2024'ten bu yana yüzde altı oranında artmıştır ve bu eğilim ilaçların ne kadar yaygın hale geldiğini göstermektedir.Bununla birlikte, yan etkiler birçok kişinin bu ilaçları almayı bırakmaya karar vermesinin önemli bir nedeni olmaya devam etmektedir. Bulantı, kusma ve kabızlık gibi iyi bilinen yan etkiler dışında, saç dökülmesi daha az yaygın olmakla birlikte çevrimiçi kilo kaybı gruplarında ve arkadaşlar arasında sıklıkla tartışılan bir konudur. GLP-1 ilaçlarının bu beklenmedik yan etkisi, kullanıcılar arasında giderek daha fazla farkındalık yaratmaktadır.Telogen effluvium, "cezbedici bir olaydan" üç ila altı ay sonra ortaya çıkabilmektedir. Bu tetikleyici faktörler fiziksel veya duygusal stres, hormonal dengesizlik, büyük bir kilo kaybı, yeni bir ilaç veya benzeri durumlar olabilir. GLP-1 ilaçlarının hızlı kilo kaybı sağlayan etkisi, bu telogen effluvium mekanizmasını harekete geçirmektedir.Sonuç olarak, GLP-1 ilaçlarının yaygınlaşmasıyla birlikte saç dökülmesi şikayetleri de artmaktadır. Saffran'ın yaşadığı durum, bu ilaçları kullanan milyonlarca insan için potansiyel bir risk faktörü teşkil etmektedir. Tıp profesyonelleri, GLP-1 ilaçlarını kullanan hastaları bu yan etki hakkında bilgilendirmenin ve gerektiğinde dermatolog konsültasyonu almalarının önemini vurgulamaktadırlar.